het beeld van de straat

March 6th, 2009 § Comments Off on het beeld van de straat § permalink

Buitenreclame heeft ons steden vol beeldschermen gebracht, abri’s op straat en langs snelwegen, reclames in en op trams, op bussen en metro’s en zelfs kunstenaars die er hun eigen school mee laten betegelen1. In de strijd tegen een door corporate imaging bepaald straatbeeld doen adbusters hun rondes om posters en winkelgevels te verfraaien. Opeens heeft een Billboard ouderwetse onderbroeken aan, draagt een mooi model een doodshoofd of wordt een multinational beschimpt. Maar inmiddels zijn alle advertisement agencies het het er wel over eens dat dit soort subversieve aanpassingen niet zo schadelijk zijn als hun aanbrengers denken. In tegendeel, zo’n onverwacht element wakkert de herkenning van het merk juist aan en versterkt de werking van de advertentie. Om die reden zijn nu, heel maoïstisch, de reclamebureaus zelf ook adbusters geworden. Prebusted posters zijn aan de orde van de dag: de permanente beeldenstorm is aangebroken bij de créateurs d’images.

hijack-publicity Zo adverteerde Snickers nog niet zo lang geleden met posters waarop het leek alsof onverlaten er stickers overheen hadden geplakt. Bij nadere inspectie bleken die gewoon op de poster gedrukt te zijn. Nike heeft zelfs al eigen advertenties de deur uit gedaan waarop vermeld stond dat ‘Nike Kills’. En op dit moment kan niemand aan de stickers van The Come On’s ontsnappen. In de strijd om de aandacht van reclame-verzadigde jongeren heeft ook Opel zich gewend tot de minder traditionele en dus coolere reclametechnieken van stickervel en spuitbus.
Echte iconoclasten voeren hun arbeid natuurlijk uit met grovere middelen als blikken verf en loden pijpen. Maar die protestantse methode heeft zijn tijd duidelijk gehad. Het individuele beeld is nog slechts een schakeltje in de creatie van een geloofwaardige bedrijfsidentiteit. Een imago lijdt niet onder een poster meer of minder en valt zelfs meer op door een aangepassing. Bovendien hebben Viacom en JCDecaux – de twee supranationale keizerrijken van de buitenreclame – een contract met hun adverteerders, waarin staat dat alle schade aan reclames en straatmeubilair binnen 24 uur hersteld moet zijn.
In de nieuwe beeldenstorm worden niet de beeltenissen als zodanig aangevallen, maar alleen verouderde beelden: elke nieuwe reclame vermoordt zijn voorgangers. Om het gevaar van oorlogsmoeheid tegen te gaan, claimen de buitenreclamekeizers steeds meer vlakken van de publieke ruimte. Alle nieuwe reclametechnieken ten spijt, komen ze eigenlijk allemaal op hetzelfde neer: er moet gewoon meer reclame komen om het publiek bij de les te houden. Hoewel de middelen daarvoor eigendom zijn van JCDecaux en Viacom werken ze niettemin in op de publieke ruimte. En behalve kapitaalkrachtige organisaties heeft dus niemand nog toegang tot de voor het stadsgezicht zo bepalende zuilen. Als de reclameontwerpers hun inspiratie inmiddels bij de adbusters halen, moeten hun media dan eigenlijk niet ook voor die laatsten toegankelijk zijn?
Omdat niemand op Viacom of JCDecaux hoeft te wachten voor een beetjeaccess, zorgen wij ervoor. Een medium waarover geen enkele local wat te zeggen heeft maar dat een groot deel van het stadsbeeld bepaalt, vraagt om een sleutel. Want wat beschermd is, wordt bekeken; wat op kale muren staat, genegeerd. Het grootste verschil tussen corporate beelden en stadsverfraaiïng van onderaf is dan ook het glas. Abri’s en bushokjes – ooit ontworpen door Viacom om blikken naar reclames toe te lokken – worden vitrines voor het volk, media voor de menigte.
Onze doe-het-zelf sleutels – voor elke stad een ander setje – zijn het middel voor de democratisering van enkele van `s lands bestbekeken media. Ze verschaffen iedereen toegang om deel te nemen aan de reclameoorlogen die voorheen over onze hoofden uitgevochten werden. Beelden slopen is vechten tegen de bierkaai en adbusten is inmiddels een gerespecteerde reclametechniek. Daarom proberen wij in de strijd tegen de reclamemakers niet langer minder of aangepast, maar juist méér beeld te creëren. Nieuwe merken, slogans, designs en wie weet zelfs sculpturen, allemaal non-corporate. Individueel ontwerp hoeft tenslotte niet alleen het nieuwe heil voor de fashion designers te zijn, maar kan ook de stad veel goeds brengen. Dus grijp nu je kans: kraak eens een abri.
Aetzel Griffioen

Where Am I?

You are currently browsing the flexmens category at takeadetour.